Każdy kto choć na chwilę zdjął rękawice, natychmiast miał odmrożone palce. Nosiliśmy kominiarki naciągnięte na nos, oddech, przechodząc przez wełnę, zamieniał się w grube pasemka lodu na wysokości ust i w długie białe wąsy zwisające z brwi. Nawet nasze łzy zamarzały tworząc wielkie perły, które boleśnie sklejały rzęsy. Ścieraliśmy je dopiero kiedy ból stawał się nie do zniesienia. Nos, policzki miały cały czas kolor jasno-żółty, jak napięta skóra na bębnie. Aby uchronić się od odmrożeń, trzeba było co jakiś czas energicznie nacierać ciało śniegiem. Często było jednak za późno...

"Zapomniani żołnierze Hitlera" to książka o współpracy obywateli ZSRR z Rzeszą Niemiecką podczas II wojny światowej - od agresji niemieckiej na Związek Radziecki w czerwcu 1941 r. do kapitulacji III Rzeszy. Taką współpracę podejmowali nie tylko Rosjanie czy Ukraińcy, jak się powszechnie uważa, ale także Litwini, Łotysze, Estończycy, Białorusini, Tatarzy krymscy i nadwołżańscy, Gruzini, Ormianie, narody Turkiestanu, Azerbejdżanu i północnego Kaukazu oraz Kozacy - co prawda nie narodowość, ale warstwa społeczna. Przynajmniej dla części z nich, szczególnie w początkowym okresie wojny, III Rzesza była oczywistym sojusznikiem i wyzwolicielem, a nie najeźdźcą, zaborcą czy okupantem. Działalność ta prowadzona była w celu osiągnięcia emancypacji politycznej lub też zmiany ustroju w ich krajach, będących wówczas częścią ZSRR. Jeńcy radzieccy oraz mieszkańcy terenów okupowanych, zgłaszający chęć takiego współdziałania, byli wykorzystywani przez hitlerowskie Niemcy przede wszystkim do orężnej walki przeciwko sowieckiej partyzantce i Armii Czerwonej oraz służby policyjnej.